ທິດສະດີມາກ - ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ

ໂດຍ: ປັນຍາສັກ ແສງອ່ອນແກ້ວ

http://panyasack.blogspot.com

ທິດສະດີມາກ - ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ

I.    ຄວາມຮັບຮູ້ພື້ນຖານກ່ຽວກັບທິດສະດີລັດ ແລະ ກົດໝາຍ

        ທິດສະດີລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ແມ່ນວິທະຍາສາດສັງລວມລະດັບປັດຊະຍາ ຊຶ່ງອີງໃສ່ຂໍ້ມູນ (ມູນຖານ) ຂອງວັດຖຸນິຍົມສັດຈະວິພາກ ແລະ ວັດຖຸນິຍົມປະວັດສາດ, ສະນັ້ນເພື່ອເປັນການເຂົ້າໃຈກ່ອນອື່ນໝົດຈຶ່ງມີຄວາມຈຳເປັນ ຕ້ອງຮູ້ບາງຄວາມຮູ້ພື້ນຖານຂອງປັດຊະຍາ ຊຶ່ງຄວາມຮູ້ທີ່ເປັນພື້ນຖານ ແລະ ມີຄວາມສຳຄັນດັ່ງຕໍ່ໄປນີ້:

ສັງຄົມບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນກຸ່ມຄົນເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ແມ່ນການຈັດຕັ້ງສະຫຼັບສັບຊ້ອນ. ທິດສະດີມາກ-ເລນິນຖືວ່າສັງຄົມແມ່ນ  " ຮ່າງກາຍອັນໜຶ່ງທີ່ມີຊີວິດ ແລະ ມີການຂະຫຍາຍຕົວ ", ມີຄວາມເປັນເອກະພາບອັນແນ່ນອນ, ໃນນັ້ນມີການຈັດຕັ້ງຂອງສາຍພົວພັນຕ່າງໆ. ບັນດາປາກົດການໃນສັງຄົມແບ່ງອອກເປັນສອງໝວດໃຫຍ່ :

1. ເສດຖະກິດ, ສາຍພົວພັນການຜະລິດ, ພື້ນຖານເສດຖະກິດ.

2. ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ, ຈັນຍາທຳ, ສິນລະປະ, ຮູບການອື່ນຂອງສະຕິສັງຄົມ ແລະ ສຳນັກງານທີ່ສອດຄ່ອງກັບຮູບການດັ່ງກ່າວ.

        ກ່ຽວກັບໂຄງບົນ  ກ. ມາກ ໄດ້ຂຽນວ່າ : " ການຜະລິດຂອງສັງຄົມ ແຫ່ງຊີວິດຕົນນັ້ນ ຄົນມີສາຍພົວພັນອັນແນ່ນອນ, ຈຳເປັນບໍ່ຂຶ້ນກັບເຈດຈຳນົງຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ຊຶ່ງແມ່ນສາຍພົວພັນການຜະລິດ ..." ບັນດາສາຍພົວພັນການຜະລິດເຫຼົ່ານີ້ ປະກອບເປັນໂຄງປະກອບເສດຖະກິດຂອງສັງຄົມ, ໂຄງລ່າງອັນແທ້ຈິງເທີງໂຄງລ່າງນີ້ມີໂຄງບົນຊຶ່ງມີກົດໝາຍ ແລະ ການເມືອງ, ມີບັນດາຮູບການອັນແນ່ນອນຂອງສະຕິສັງຄົມ ທີ່ສອດຄ່ອງກັບມັນ . ວິທີການຜະລິດຂອງຊີວິດທາງດ້ານວັດຖຸກໍານົດຂະບວນວິວັດ ທາງດ້ານສັງຄົມ, ການເມືອງ ແລະ ຈິດໃຈ ຂອງຊີ ວິດສັງຄົມ, ໂດຍທົ່ວໄປບໍ່ແມ່ນສະຕິຂອງສັງຄົມ ກຳນົດການເປັນຢູ່ຂອງພວກເຂົາ, ກົງກັນຂ້າມແມ່ນການເປັນຢູ່ທາງດ້ານວັດຖຸຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ທີ່ກຳນົດສະຕິຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ.

ທ່ານ ເລນິນ ໄດ້ຂຽນວ່າ ຊົນຊັ້ນແມ່ນກຸ່ມພື້ນຖານຂອງສັງຄົມໃນລະດັບອັນແນ່ນອນ ແຫ່ງການຂະ ຫຍາຍຕົວຂອງສັງຄົມ. ຊົນຊັ້ນແມ່ນ "  ກຸ່ມຄົນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ ທີ່ແຕກຕ່າງກັນຕາມຖານະຂອງພວກເຂົາເຈົ້າໃນລະບົບອັນແນ່ນອນທາງດ້ານປະວັດດສາດ ຂອງການຜະລິດ ຂອງສັງຄົມອັນແນ່ນອນໃນປະຫວັດສາດຕາມສາຍພົວພັນຂອງພວກເຂົາເຈົ້າຕໍ່ພາຫະນະການຜະລິດ, ຕາມບົດບາດຂອງພວກເຂົາເຈົ້າໃນການຈັດຕັ້ງແຮງງານຂອງສັງຄົມ, ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງແຕກຕ່າງກັນ ຕາມວິທີການໄດ້ຮັບ ແລະ ຂະໜາດຂອງອັດຕາສ່ວນ ຄວາມຮັ່ງມີຂອງສັງຄົມທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າຊົມໃຊ້ " . ຊຶ່ງໃນນີ້ໄດ້ອະທິບາຍຄວາມໝາຍອັນລະອຽດດັ່ງນີ້:

1.   ອຳນາດ ແມ່ນພາຫະນະການຈັດຕັ້ງຊີວິດຂອງສັງຄົມ, ການຮັບປະກັນຄວາມຄົບຖ້ວນ ແລະ ຄວາມເປັນເອກະພາບຂອງສັງຄົມ, ມັນສະແດງອອກຢູ່ບ່ອນວ່າ ຄົນ, ລວມໝູ່ ແລະ ກຸ່ມສັງຄົມຂຶ້ນກັບເຈດຈຳນົງຂອງຜູ້ກຳອຳນາດໝາຍຄວາມວ່າຜູ້ທີ່ມີຖານະຄອບຄອງ ແລະ ມີອິດທິພົນ ໃນການຄອບງຳສັງຄົມ.

2.   ບົດບັນຍັດຂອງກົດໝາຍ ແມ່ນລະບຽບການລວມແຫ່ງການປະພຶດຂອງຄົນ, ແມ່ນແບບຢ່າງທີ່ ເປັນສິ່ງວັດແທກມາດຕາສ່ວນ ຊຶ່ງຄົນເຮົາຕ້ອງປະຕິບັດຕາມຈຸດສຳຄັນກວ່າໝູ່ ຂອງບົດບັດຍັດແມ່ນລັກສະນະລວມຂອງມັນ ໝາຍຄວາມວ່າມັນມີຜົນສັກສິດສຳລັບໝົດທຸກຄົນທີ່ຕົກຢູ່ໃນເຄື່ອງໝາຍ ຊຶ່ງບົ່ງໄວ້ໃນບົດບັດຍັດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ.

3.   ການເມືອງແມ່ນການສ່ອງແສງເຖິງເສດຖະກິດອອກຢ່າງລວມສູນ ທີ່ສະແດງອອກໃນສາຍພົວພັນຊຶ່ງກັນ ແລະ ກັນລະຫວ່າງຊົນຊັ້ນ, ຊົນຊາດ, ກຸ່ມອື່ນໆຂອງສັງຄົມ, ໃນການເຄື່ອນໄຫວຂອງລັດ, ພັກ, ອົງການຈັດຕັ້ງອື່ນທາງດ້ານສັງຄົມ. ວ.ອ ເລນິນ ໄດ້ໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ " ການເມືອງແມ່ນ ການເຂົ້າຮ່ວມໃນກິດຈະ ການຂອງລັດ, ການນຳພາຂອງລັດ, ການກຳນົດຮູບການ, ພາລະໜ້າທີ່, ເນື້ອໃນແຫ່ງການເຄື່ອນໄຫວຂອງລັດ".

II.   ລັກສະນະລວມຂອງທິດສະດີ ມາກ - ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ

        ລັດ ແລະ ກົດໝາຍໄດ້ກຳເນີດເກີດຂຶ້ນໃນການຂະຫຍາຍຕົວຂອງສັງຄົມ ແລະ ໃນທິດສະດີມາກ - ເລນິນ ກໍໄດ້ຢັ້ງຢືນວ່າ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ເກີດຂຶ້ນໃນລະບອບສັງຄົມທີ່ມີຊົນຊັ້ນ.  ດັ່ງທີ່ໄດ້ຮູ້ນັ້ນ ໃນປະວັດສາດມີ 5 ລະບອບສັງຄົມ ຄື: ລະບອບສະຫະຊີບປະຖົມບູຮານ, ລະບອບຂ້າທາດ, ລະບອບສັກດີນາ, ລະບອບທຶນນິຍົມ ແລະ ລະບອບສັງຄົມນິຍົມ.  ລະບອບສັງຄົມທີ່ມີການກົດຂີ່ຂູດຮີດ ແລະ ມີຊົນຊັ້ນ ກຳເນີດຂຶ້ນໃນລະບອບຂ້າທາດ; ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງສະຫຼຸບໄດ້ວ່າລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ກຳເນີດຂຶ້ນມາແຕ່ລະບອບສັງຄົມຂ້າທາດ.

        ທຸກຄົນມີຄວາມສົນໃຈໃນການຄົ້ນຄ້ວາກ່ຽວກັບ ຄວາມຮູ້ເຖິງຄຸນລັກສະນະຂອງ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ, ທາດແທ້ຂອງລັດ ແລະ ກົດໝາຍ, ໂຄງປະກອບສ້າງ ແລະ ດ້ານອື່ນໆ. ອີກດ້ານໜຶ່ງ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍໃນທຸກລະບອບການສັງຄົມມີການກ່ຽວພັນກັບການຄົງຕົວຂອງສັງຄົມ. ເປັນທີ່ແນ່ນອນແລ້ວວ່າ ຄົນເຮົາມີການວາດພາບກ່ຽວກັບ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ໃນດ້ານທີ່ມີການຕິດພັນກັບການເຄື່ອນໄຫວປະຈຳວັນ ແລະ ການດຳລົງຊີວິດຂອງຄົນເຮົາ.  ໃນຄວາມໝາຍອັນລວມ ລັດແມ່ນ ກໍາລັງໜຶ່ງທີ່ເຂັ້ມແຂງ ຊື່ງສະແດງອອກໃນການເຄື່ອນໄຫວ ຂອງບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງພິເສດ; ກົດໝາຍກໍແມ່ນ ບັນດາບົດບັນຍັດ ທີ່ມີຜົນບັງຄັບທົ່ວໄປ ຫຼື ມີຜົນບັງຄັບສະເພາະ ແລະ ມີລັກສະນະຮູບການ, ຖືກກຳນົດໄວ້ໃນເອກະສານຂອງກົດໝາຍ.

        ເພື່ອຢາກໃຫ້ມີຄວາມເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ມີຄວາມເລິກເຊິ່ງຂຶ້ນຕື່ມນັ້ນ ສາມາດຕັ້ງບັນຫາຂຶ້ນດັ່ງນີ້:

        - ເປັນຫຍັງຈຶ່ງມີລັດ ແລະ ກົດໝາຍ?

        - ເປັນຫຍັງຈຶ່ງມີຄວາມຈຳເປັນຕ້ອງມີ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ?

        - ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ກຳເນີດຂຶ້ນໄດ້ແນວໃດ?

        - ເປັນຫຍັງຢູ່ໃນແຕ່ລະປະເທດ ແລະ ຍຸກສະໄໝ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍຈຶ່ງມີຄວາມຄ້າຍຄືກັນ?

        ດັ່ງທີ່ໄດ້ກ່າວມາຂ້າງເທິງນີ້ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍມີການກ່ຽວພັນບໍ່ພຽງແຕ່ກັບທຸກຄົນເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ມີການກ່ຽວພັນກັບທັງໝົດຂອງສັງຄົມຕື່ມອີກ ແລະ ບັນຫານີ້ປາກົດອອກຢ່າງຊັດເຈນ ໃນເວລາຫົວລ້ຽວ ຫົວຕໍ່ຂອງ ຊີວິດສັງຄົມ, ດ້ວຍເຫດນີ້ຈຶ່ງສາມາດເວົ້າໄດ້ວ່າເປັນຫຍັງ ບັນດາວິທະຍາສາດສັງຄົມ ແລະ ຂະແໜງຕ່າງໆ ຂອງຄວາມຮູ້ຂອງຄົນ ເຊັ່ນ: ປັດຊະຍາ, ເສດຖະສາດ, ປະຫວັດສາດ ແລະ ວິຊາອື່ນໆຈຶ່ງຄົ້ນຄ້ວາກ່ຽວກັບ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ຍິ່ງໄປກວ່ານີ້, ບັນຫາ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ໃນຫຼາຍຄຸນລັກສະນະ ແມ່ນຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງຂອງຊີວິດສັງຄົມ, ໃຈກາງຂອງແນວຄິດ, ຂອງການຕໍ່ສູ້ທາງດ້ານການເມືອງ ແລະ ອຸດົມການທີ່ມີຄວາມໝາຍອັນດັບໜຶ່ງ ແລະມີລັກສະນະຕັດສີນຊີ້ຂາດ.

        ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ຍັງມີການຕິດພັນ ແລະ ມີຄວາມໝາຍສຳຄັນສຳລັບ ຜູ້ທີ່ເຮັດວຽກຕົວຈິງ ກັບກົດ   ໝາຍ ສະນັ້ນ ຈຶ່ງຕັ້ງບັນຫາວ່າ  ບັນຫາລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ມີຄວາມໝາຍສຳຄັນແນວໃດ ສຳລັບນັກກົດໝາຍ? ກ່ອນອື່ນໝົດຕ້ອງເຂົ້າໃຈວ່າ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍມີຄວາມໝາຍໃນການເຄື່ອນໄຫວຕົວຈິງ ສຳລັບຜູ້ທີ່ເຮັດວຽກກ່ຽວກັບກົດໝາຍເຊັ່ນ: ທະນາຍຄວາມ, ຜູ້ພິພາກສາ, ພະນັກງານໄອຍະການ, ເຈົ້າຫນ້າທີ່ຮັກສາຄວາມສະຫງົບ, ເຈົ້າຫນ້າທີ່ຝ່າຍປົກຄອງ ສະນັ້ນ, ຈຶ່ງມີຄວາມຈຳເປັນທີ່ສຸດ ທີ່ຜູ້ເຮັດວຽກຕົວຈິງເຫຼົ່ານີ້ ຕ້ອງມີຄວາມຮູ້ ແລະ ຄວາມເຂົ້າໃຈຢ່າງເລິກເຊີ່ງ ກ່ຽວກັບເນື້ອໃນ ແລະ ທາດແທ້ ຂອງ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ຕີຄວາມໝາຍ ແລະ ວິໄຈຢ່າງລະອຽດ ໝາຍຄວາມວ່າ ຈະຕ້ອງມີການວາດພາບ ຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ກ່ຽວກັບຸຈຸດປະສົງ ແລະ ເປົ້າຫມາຍ, ທາງດ້ານນະໂຍບາຍ ແລະ ກົດເກນຕ່າງໆທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ.  ສະຫຼຸບແລ້ວ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາຂອງສັງຄົມໃຫ້ຖືກຕ້ອງ ແລະ ຄົ້ນຄວ້າວິທະຍາສາດທາງກົດໝາຍ  ນັກກົດໝາຍຕ້ອງມີການຄົ້ນຄິດຢ່າງລະອຽດຖີ່ຖ້ວນ ມີຄວາມນີ້ມນວນ ແລະ ຄ່ອງແຄ້ວ ໃນການນຳໃຊ້ມາດຕະການຕ່າງໆຂອງກົດໝາຍ ຫຼື ອຳນາດລັດ ທີ່ກົດໝາຍໄດ້ກຳນົດໄວ້.

        ສະຫຼຸບແລ້ວທິດສະດີ ມາກ - ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍແມ່ນ ລະບົບຄວາມຮູ້ສັງ ລວມກ່ຽວກັບກົດເກນພື້ນ ແລະ ເປັນອັນລວມຂອງລັດ ແລະ ກົດຫມາຍ, ກ່ຽວກັບທາດແທ້, ຄຸນປະໂຫຍດ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕົວຂອງລັດ ແລະ ກົດໝາຍໃນສັງຄົມທີ່ມີຊົນຊັ້ນ.

III. ການກຳເນີດ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕົວຂອງທິດສະດີມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ

     3.1 ການ​ກໍາ​ເນີ​ດຂອງ​ທິດ​ສະ​ດີ​ມາກ - ​ເລ​ນິນກ່ຽວກັບ​ລັດ ​ແລະ ກົດໝາຍ

            ທິດ​ສະ​ດີ​ມາກ - ​ເລ​ນິນ​ກ່ຽວກັບ​ລັດ ​ແລະ ກົດໝາຍ​ເກີດ​ຂຶ້ນ​ໃນ​ລະຫວ່າງ​ຊຸມ​ປີ 40 ຂອງ​ສະຕະວັດ​ທີ XIX ​ໃນ​ໄລຍະ​ທີ່​ລັດທິ​ທຶນ​ນິຍົມ​ໄດ້​ເອົາ​ຊະນະ​ລະບອບ​ສັກ​ດີ​ນາ​ຢູ່​ບັນດາ​ປະ​ເທດ​ໃຫຍ່ຂອງ​ທະວີບ​ເອີລົບ ​ແລະພາກ​ເໜືອຂອງ​ປະ​ເທດ​ອາ​ເມລິ​ກາ ​ໃນ​ເວລາ​ທີ່​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກໍາມາ​ຊີບ​ໄດ້​ມີ​ການ​ເຕີບ​ໃຫຍ່​ຂະຫຍາຍຕົວ ​ແລະ ​ໄດ້​ດໍາ​ເນີນ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ຢ່າງ​ເດັດ​ດ່ຽວໜຽວ​ແໜ້ນຕ້ານ​ການ​ກົດ​ຂີ່​ຂູດ​ຮີດ​ຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ນາຍ​ທຶນ ​ແລະ ກົງຈັກ​ລັດ​ນາຍ​ທຶນ.

            ໃນເວລາ​ນັ້ນຊາວ​ຜູ້​ອອກ​ແຮງ​ງານ​ຍັງ​ບໍ່ທັນ​ໄດ້​​ຮູ້ ​ແລະ ​ເຂົ້າ​ໃຈ​ຢ່າງ​ຈະ​ແຈ້ງ ແລະ ຖືກຕ້ອງ​ກ່ຽວກັບ​ທາດ​ແທ້ຂອງ​ລັດ​ທຶນ​ນິຍົມ ໝາຍຄວາມ​ວ່າ: ຍັງ​ຖືກ​ທິດ​ສະ​ດີ​ນາຍທຶນ​ກ່ຽວກັບ​ລັດ ​ແລະ ກົດໝາຍຄອບ​ງໍາ, ຫຼອກລວງ ​ແລະ ​ເບື່ອ​ເມົາ​ຢ່າງ​ບໍ່ຮູ້​ທາງ​ອອກ.

            ສະ​ນັ້ນ, ຕ້ອງ​ໄດ້​ສຶກສາ​ອົບຮົມ, ປະກອບ​ຄວາມ​ຮູ້​ໃໝ່ທີ່​ມີ​ວິທະຍາສາດຊຶ່ງໄດ້ແກ່ ທິດ​ສະ​ດີ​ມາກ-​ເລ​ນິນ​ກ່ຽວກັບ​ລັດ ​ແລະ ກົດໝາຍ​ໃຫ້​ແກ່​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກໍາມະກອນ  ​ແລະ ​ຊາວ​ຜູ້​ອອກ​ແຮງ​ງານອຶ່ນ ​ເພື່ອ​ໃຫ້​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ຮູ້ຈັກ​ທິດ​ທາງ​ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ຕໍ່ສູ້​ປະຕິວັດ​ປົດ​ປ່ອຍ​ຕົນ​ເອງ ແລະ ດັດ​ແປງ​ໂລກ​ໃໝ່.

            ມາກ ​ແລະ ອັງ​ແກນ​ເປັນ​ຜູ້​ສ້າງ​ຕັ້ງ​ທິດ​ສະ​ດີກ່ຽວກັບລັດ ​ແລະ ກົດໝາຍສັງຄົມ​ນິຍົມພ້ອມ​ທັງສ້າງ​ຕັ້ງ​ທິດ​ສະ​ດີ​ກ່ຽວກັບ​ລັດ​ແບບ​ໃໝ່ ​ແລະ ທິດ​ສະ​ດີ​ກ່ຽວກັບ​ຜະ​ເດັດ​ການ​ກໍາມາຊີບ​ອີກ​ດ້ວຍ.

3.2     ການ​ຂະຫຍາຍຕົວ​ຂອງ​ທິດ​ສະ​ດີ​ມາກ - ເລ​ນິນ​ກ່ຽວກັບ​ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ

           ບັນດາ​ທັດສະນະ​ກ່ຽວກັບ​ລັດ​ແລະກົດໝາຍສັງຄົມ​ນິຍົມ, ລັດ​ແບບ​ໃໝ່ກ່ຽວກັບ​ຜະ​ເດັດ​ການ​ກໍາມາ​ຊີບ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ສ້າງ​ຕັ້ງ​ຂຶ້ນ​ເທື່ອ​ລະ​ກ້າວ​ໂດຍ​ອີງ​ໃສ່​ບັນດາ​ບົດຮຽນການ​ຕໍ່ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຂອງ​ປະຊາຊົນຊາວຜູ້​ອອກ​ແຮງ​ງານ ​ແລະ ຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກໍາມາ​ຊີບ.

           ເລີ່​ມຕັ້ງ​ແຕ່​ເວລາ​ຂຽນວິທະຍາ​ນິພົນ​ຄື: ລະບົບ​ແນວ​ຄິດ​ເຢຍລະ​ມັນ, ຄວາມ​ຈົນ​ຕາ​ແຈຂອງ​ປັດ​ຊະຍາ​ ແລະ ​ຖະ​ແຫຼງການ​ຂອງ​ພັກ​ກອມ​ມູນິດ​ປີ 1848 ມາກ ແລະ ອັງ​ແກນ​ໄດ້​ຍົກ​ໃຫ້​ເຫັນ​ກົດ​ເກນ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ໃນ​ປະວັດ​ສາດ ​ແລະ ຄວາມ​ແນ່ນອນ​ທີ່​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກໍາມາ​ຊີບ​ຕ້ອງ​ຍາດ​ແຍ່ງ​ເອົາ​ອໍານາດ​ການ​ປົກຄອງ​ມາໄວ້ໃນ​ກໍາມື​ຂອງ​ຕົນ. ສ່ວນ​ບັນຫາ​ລະອຽດ​ໃນ​ການຈັດ​ຕັ້ງອໍານາດ​ການ​ປົກຄອງຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກໍາມາ​ຊີບ​ແມ່ນ​ຄື​ແນວ​ໃດ​ນັ້ນ, ​ເພີ່ນ​ບໍ່​ໄດ້​ໃຫ້​ຄໍາ​ອະທິບາຍ​ແຕ່​ປະການ​ໃດ.

           ໂດຍ​ອີງ​ໃສ່​ບົດຮຽນຂອງ​ການ​ປະຕິວັດ​ນາຍທຶນ​ປີ 1848 ​ແລະ ​ປີ 1848-1851 ຢູ່​ປະ​ເທດ​ຝຣັ່ງມາກ​ໄດ້​ສ້າງ​ທິດ​ສະ​ດີ​ກ່ຽວກັບການ​ທັບ​ມ້າງ​ກົງຈັກ​ລັດ​ນາຍທຶນ ​ແລະ ກົດໝາຍນາຍ​ທຶນ​ໃນ​ການປະຕິວັດ​ກໍາມາ​ຊີບ, ​ຈະ​ບໍ່ສືບຕໍ່ນໍາ​ໃຊ້​ກົງຈັກ​ດັ່ງ​ກ່າວ​ນັ້ນໃຫ້​ມາ​ຮັບ​ໃຊ້​ ​ຜົນ​ປະ​ໂຫຍ​ດຂອງ​ຊົນຊັ້ນ​ກໍາມາຊີບ.

           ມາກ​ໄດ້​ສະຫຼຸບຖອດ​ຖອນ​ບົດຮຽນຂອງ​ກອມ​ມຸນ​ປາຣີ (1871) ທັງ​ໄດ້ໃຫ້ຄໍາ​ຢັ້ງຢືນ​ວ່າ ລັດ​ກໍາມາ​ຊີບຕ້ອງ​ແມ່ນ​ແບບກອມ​ມຸນ​ປາຣີຊຶ່ງ​ເປັນ​ລັດໜຶ່ງສຸດ​ທີ່​ໃໝ່ອ່ຽມ (ດັ່ງ​ເພິ່ນ​ໄດ້​ສະ​ເໜີຢູ່​ໃນ​ວິທະຍາ​ນິພົນ​ທີ່​ມີຫົວ​ຂໍ້​ວ່າ: “ສົງຄາມ​ກາງເມຶອງ​ຢູ່​ຝຣັ່ງ”.

ຍ້ອນ​ຄວາມ​ຮຽກຮ້ອງ​ຕ້ອງການ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ປະຕິວັດ ​ແລະ ​ເພື່ອ​ເຮັດ​ໃຫ້​ຫຼັກ​ມຸນ​ທິດ​ສະ​ດີ​ຂອງ​ຕົນ​ສໍາ​ເລັດ​ຜົນບັນດາ​ນັກ​ສ້າງ​ຕັ້ງ​ລັດທິ​ມາກ​ໄດ້​ເປີດ​ກວ້າງ​ຂອບ​ເຂດ ​ແລະ ລົງ​ເລີກ​ເຂົ້າ​ໃນ​ການຄົ້ນຄວ້າຫຼາຍບັນຫາ​ເຊັ່ນ: ກ່ຽວກັບ​ລັດ ​ແລະກົດໝາຍ, ບັນຫາ​ການ​ກໍາ​ເນີ​ດ​ຂອງ​ລັດ​ທໍາ​ອິດ​​ໃນສັງຄົມ​ທີ່​ມີ​ຊົນຊັ້ນ​ເຊັ່ນ ບັນຫາ​ກ່ຽວກັບ​ການ​ຂະຫຍາຍຕົວ ​ແລະ ດັບ​ສູນ​ຂອງ​ລັດ. ສ່ວນອັງ​ແກນ​ໄດ້​ຂຽນວິທະຍາ​ນິພົນ​ທີ່​ມີ​ຊື່ວ່າ : “ບໍ່​ເກີດ​ຂອງ​ຄອບຄົວ​ຂອງ​ລະບອບ​ກໍາມະສິດ​ເອກະ​ຊົນ ​ແລະລັດ​ໃນ​ປີ 1884 – 1891”.

ການ​ຜັນ​ຂະຫຍາ​ຍລັດທິ​ມາກ​ໃນ​ເງື່ອນ​ໄຂທີ່ລັດທິ​ທຶນ​ນິຍົມ​ໄດ້​ກາຍ​ເປັນ​​ລັດ​ຈັກກະພັດ ​ແລະການ​ປະຕິວັດ​ກໍາມາ​ຊີບ​ໄດ້​ກາຍ​ເປັນໜ້າທີ່​ໂດຍ​ກົງ, ​ເລ​ນິນ​​ໄດ້​ຜັນ​ຂະຫຍາຍ​ຫຼັກ​ມູນຂອງທິດ​ສະ​ດີ​​ມາກ - ອັງ​ແກນກ່ຽວກັບ​ລັດ ​ແລະກົດໝາຍໃຫ້ປາກົດ​ຜົນ​ເປັນ​ຈິງ, ຊຶ່ງສະແດງອອກຄື:

-  ​ເພື່ອ​ຕໍ່ສູ້​ຕ້ານ​ຄືນ​ບັນດາ​ຖ້ອຍ​ທໍານອງ​ທີ່​ກ່າວ​ອ້າງ, ບິດ​ເບືອນ, ຝ່າຝືນ​ຂອງ​ລັດທິ​ແກ້, ລັດທິ​ສວຍ​ໂອ ກາດ, ລັດທິ​ຮູບ​ນອກ​​ແບບ​ບໍ່ມີຫຼັກຖານ​ວິທະຍາ​ສາດ ພ້ອມ​ທັງ​ໄດ້ໜູນ​ໃຊ້​ບັນດາ​ຫຼັກ​ມຸນ​ທິດ​ສະ​ດີ​ກ່ຽວກັບ​ລັດ​ແລະ ກົດໝາຍຂອງ​ມາກ - ອັງ​ແກນ​ເຂົ້າ​ໃນ​ສະພາບ​ຕົວ​ຈິງ​ຂອງ​ການ​ປະຕິວັດ​ສັງຄົມ​ນິຍົມ​ລັດ​ເຊຍ ​ປີ 1917.

-  ເລ​ນິນ​ໄດ້​ຂຽນວິ​ທະຍານິພົນ​ທີ່​ມີ​ຊື່ວ່າ“ລັດ ​ແລະ ການ​ປະຕິວັດ”ທັງ​ເປັນ​ຜູ້​ຂຶ້ນ​ສອນ​ໂດຍ​ກົງ​ຢູ່​ໃນບັນດາ​ໂຮງຮຽນມະຫາວິທະຍາ​ໄລສະ​ວາກ​ລົບ.

-  ຈາກ​ນັ້ນ, ​ເລ​ນິນ​ໄດ້​​ຄົ້ນຄວ້າຮູບ​ແບບ​ການຈັດ​ຕັ້ງ​ລັດ​ທີ່​ແທດ​ເໝາະກັບປະ​ເທດ​ລັດ​ເຊຍ​ໃນ​ເວລາ​ນັ້ນ​ຄື: “ສາທາລະນະ​ໂຊ​ວຽດ”ທີ່​ໄດ້​ລິ​ເລີ່​ມສ້າງ​ຕັ້ງ​ຢ່າງ​ຄົບ​ຊຸດ ຮອບດ້ານ​ບັນດາບັນຫາ​ທີ່​ພົວພັນ​ເຖິງ​ການຈັດ​ຕັ້ງ ​ແລະ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ຂອງ​ລັດ​ໂຊວຽດ​ແບບ​ໃໝ່ຊຶ່ງ​ເປັນ​ລັດ​ຜະ​ເດັດ​ການ​ກໍາມາ​ຊີບທໍາ​ອິດ​ໃນ​ໂລກ (1917).

ພ້ອມ​ນັ້ນ, ​ເລ​ນິນ​ຍັງ​ໄດ້​ໃຫ້ການ​ຄາດ​ຄະ​ເນ​ວ່າ: ​ອາດ​ມີຫຼາຍຮູບ​ແບບ​ການຈັດ​ຕັ້ງ​ລັດ​ຜະ​ເດັດ​ການ​ກໍາມາ​ຊີບ​ທັງ​ໄດ້​ຍົກ​ໃຫ້​ເຫັນ​ຂໍ້​ສະຫຼຸບສັງ​ລວມທີ່​ເປັນ​ທັດສະນະ​ພື້ນຖານ ແລະ ຕົ້ນຕໍກ່ຽວກັບການ​ປັບປຸງ​ກໍ່ສ້າງ​ລັດ​ ແລະ ກົດໝາຍ​ແບບ​ໃໝ່ ອັນ​ໄດ້​ເລີ່​ມຈາກຫຼັກການຈັດ​ຕັ້ງ​ແລະການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ, ການກໍ່ສ້າງ​ບໍາລຸງ​ພະນັກງານ​ໃຫ້​ແກ່ກົງຈັກ​ລັດຕະຫຼອດ​ເຖິງ​ວຽກງານ​ກໍ່ສ້າງ​ພື້ນຖານລະບອບ​ກົດໝາຍປະຕິວັດ (ລະບອບ​ນິຕິບັນຍັດ​ປະຕິວັດ). 

3.3  ຜົນງານ​ການ​ຄົ້ນຄວ້າທີ່ພົ້ນເດັ່ນ​ກ່ຽວກັບ​ທິດ​ສະ​ດີ​ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ

         ຜົນງານດັ່ງກ່າວມີ:

-  ຖະ​ແຫຼງການ​ຂອງ​ພັກ​ກອມ​ມູນິດ 1848 ​ແລະ ອຸດົມ​ການ​ເຢຍລະ​ມັນ 1845 – 1846;

-  ຜົນງານ​ຂອງ​ກາກ​ມາກວັນ​ທີ 18 ບຣູ​ແມ​ຂອງຫຼຸຍ​ໂບນາ​ປາກ 1852;

-  ສົງ​ຄາມ​ກາງ​ເມືອງ​ຢູ່​ຝຣັ່ງ 1871;

-  ບົດ​ວິຈານ​ໂຄງການ​ໂຄ​ທາ 1575;

-  ຜົນງານ​ຂອງ​ອັງ​ແກນວ່າ​ດ້ວຍ​ອິດ​ທິພົນ 1873, ຕ້ານ​ດູຣິງ 1878;

-  ຕົ້ນ​ກໍາ​ເນີ​ດຂອງ​ຄອບຄົວ, ກໍາມະສິດ​ສ່ວນ​ຕົວ ​ແລະ ລັດ 1884;

-  ລຸ​ດວິກ​ເຟ​ແອກ​ບັກ​ ແລະ ການ​ສິ້ນ​ສຸດ​ຂອງ​ປັດ​ຊະຍາດັ້ງເດີມ​ເຢຍລະ​ມັນ 1886 ​ແລະ ປາກົດ​ການ​ອື່ນໆອີກ.

ໃນ​ສະ​ໄໝ​ແຫ່ງ​ການ​ຊຸດ​ໂຊມ​ຂອງ​ລະບອບ​ນາຍທຶນ ​ແລະ ການ​ຂະຫຍາຍຕົວ​ຂອງ​ລະບອບ​ສັງຄົມ​ນິຍົມທິດ​ສະ​ດີ​ມາກ ​ແລະ ອັງ​ແກນ​ກ່ຽວກັບ​ລັດ ​ແລະ ກົດໝາຍ​ໄດ້​ຖືກ​ນໍາ​ມາ​ຂະຫຍາຍ​ໂດຍ ວ.​ເລ​ນິນ, ມີຫຼາຍຜົນງານທີ່​ໄດ້​ຄົ້ນຄວ້າ​ກ່ຽວກັບ​ທິດ​ສະ​ດີ​ລັດ ​ແລະ ກົດໝາຍ, ​ຊຶ່ງ ​ມີ:

-  ລັດ ​ແລະ ການ​ປະຕິວັດ 1917;

-  ການ​ປະຕິວັດ​ກໍາມາ​ຊີບ ​ແລະ ກົດ​ສະ​ກີ​ຜູ້​ທໍ​ລະ​ຍົດ 1918;

-  ພາລະໜ້າທີ່​ອັນ​ຮີບ​ດ່ວນ​ຂອງ​ໂຊ​ວຽດ 1918;

-  ວ່າ​ດ້ວຍ​ລັດ 1919 ;

-  ແນວ​ຄິດ​ລິ​ເລີ່ມ​ອັນຍິ່ງ​ໃຫຍ່ 1919;

-  ເສດຖະກິດ ​ແລະ ການ​ເມືອງ​ໃນ​ສະ​ໄໝຜະ​ເດັດ​ການ​ກໍາມາ​ຊີບ 1919;

-  ວ່າ​ດ້ວຍການ​ຂຶ້ນ​ສອງ​ສາຍ ​ແລະ ນິຕິ​ທໍາ 1922 ​ແລະ ອື່ນໆ.

 

IV.  ເປົ້າໝາຍການຄົ້ນຄວ້າຂອງທິດສະດີມາກ-ເລນິນກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດ     

      ໝາຍ

       ເປົ້າໝາຍການຄົ້ນຄວ້າຂອງທິດສະດີ ມາກ-ເລນິນກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍແມ່ນສອງປາກົດການທີ່ເປັນພື້ນຖານ ແລະ ຕິດພັນກັນ ໃນຊິວິດສັງຄົມທີ່ມີຊົນຊັ້ນນັ້ນຄື : ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ. ດັ່ງນັ້ນ, ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ຈຶ່ງເປັນເປົ້າໝາຍຂອງການຄົ້ນຄວ້າຂອງຫຼາຍວິຊາວິທະຍາສາດ-ສັງຄົມເຊັ່ນ : ວິຊາປັດຊະຍາ, ວິຊາເສດ ຖະສາດການເມືອງ, ວິຊາປະວັດສາດ ແລະ ວິຊາວິທະຍາສາດອື່ນໆ

       ສະເພາະວິຊາທິດສະດີວິທະຍາສາດ ມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍນັ້ນມີໜ້າທີ່ຄົ້ນຄວ້າບັນ ຫາກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍດັ່ງນີ້ :

       1. ຄົ້ນຄວ້າໂດຍສັງເຂບບັນດາກົດເກນລວມທີ່ເປັນພຶ້ນຖານກ່ຽວກັບການກຳເນີດ, ທາດແທ້ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕົວຂອງລັດ ແລະ ກົດໝາຍທີ່ຄົງຕົວຢູ່ໃນປະວັດສາດ;

       2. ຄົ້ນຄວ້າສາຍພົວພັນແບບກາຍອິນຊີ ລະຫວ່າງລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ໃນຂະບວນ ວິວັດແຫ່ງການຄົງຕົວ ແລະ ການເຄື່ອນເໜັງຂອງສອງປາກົດການ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ;

       3. ຄົ້ນຄວ້າພາລະບົດບາດຂອງລັດ, ຂອງກົດໝາຍ ແລະ ລະບົບກົດໝາຍກັບ ບັນດາຂົງເຂດທີ່ແຕກຕ່າງກັນໃນຊີວິດສັງຄົມເຊັ່ນ: ເສດຖະກິດ , ການເມືອງ , ປະວັດສາດ ແລະ ບັນຫາອື່ນໆ.

 

V.   ທີ່ຕັ້ງຂອງທິດສະດີມາກ-ເລນິນກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ

       ທິດສະດີມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ໄດ້ຄົ້ນຄວ້າເຖິງຫຼັກມູນ ພື້ນຖານຂອງລັດທິວັດຖຸນິ ຍົມປະວັດສາດເພື່ອເຮັດໃຫ້ຄົນເຮົາເຂົ້າໃຈຕໍ່ບັນຫາລັດ ແລະ ກົດໝາຍຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ແລະ ຖືກຕ້ອງ. ຄົ້ນຄວ້າລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ໃນຖານະທີ່ເປັນບັນດາພາກສ່ວນທີ່ສຳຄັນໃນໂຄງບົນ ຊຶ່ງກຳເນີດຂຶ້ນບົນພື້ນຖານເສດຖະກິດ ແລະ ກະທົບຄືນຕໍ່ພຶ້ນຖານເສດຖະກິດຢ່າງສຳຄັນ.

      ດັ່ງນັ້ນ , ທິດສະດີ ມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍຈຶ່ງມີທີ່ຕັ້ງສຳຄັນ ໃນການຊ່ວຍໃຫ້ວິຊາເສດຖະສາດການເມືອງໄດ້ຄົ້ນຄວ້າເລິກເຂົ້າສູ່ບັນຫາຂອງມັນຢ່າງເລິກເຊິ່ງ; ຖີ່ຖ້ວນ.ໝາຍຄວາມວ່າ ທິດສະດີ ມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ຄົ້ນຄວ້າບັນດາກົດເກນ ແລະ ມາດຕະເກນລວມ ກ່ຽວກັບ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ, ສະນັ້ນ ຈຶ່ງມີທີ່ຕັ້ງ ແລະ ເປັນບ່ອນອີງທາງດ້ານທິດສະດີໃຫ້ແກ່ວິຊາປະວັດສາດໃນການຄົ້ນຄວ້າບັນຫາທີ່ສຳຄັນກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ. ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ຍັງເປັນບ່ອນອີງໃນການຄົ້ນ ຄວ້າຂອງຫຼາຍໆວິຊາວິທະຍາສາດ ທາງດ້ານນິຕິກຳ ລະອຽດເຊັ່ນ: ກົດໝາຍອາຍາ, ກົດໝາຍແພ່ງ ແລະ ບັນດາກົດໝາຍອື່ນໆ.

        ສະນັ້ນ, ຈຶ່ງເວົ້າໄດ້ວ່າ ທິດສະດີ ມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ມີທີ່ຕັ້ງທາງດ້ານວິທະຍາ ສາດ ເພື່ອສະໜອງພື້ນຖານທາງດ້ານທິດສະດີ ແລະ ວິທີວິພາກ ໃຫ້ແກ່ບັນດາວິທະຍາສາດຕ່າງໆໃນການຄົ້ນຄວ້າ ທາດແທ້ ແລະ ລັກສະນະລວມຂອງມັນ.

 

VI.  ວິທີການຄົ້ນຄວ້າຂອງ ທິດສະດີມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ

       ຈຸດພິເສດຂອງວິທະຍາສາດບໍ່ປາກົດອອກພຽງແຕ່ຢູ່ໃນເປົ້າໝາຍເທົ່ານັ້ນ, ນອກນັ້ນຍັງປາກົດອອກຢູ່ໃນວິທີການອື່ນອີກ. ເພາະສະນັ້ນພາຍຫຼັງທີ່ໄດ້ອະທິບາຍວ່າ ແມ່ນຫຍັງເປັນເປົ້າໝາຍຄົ້ນຄວ້າ ແລ້ວມີຄວາມຈຳເປັນຕ້ອງຕອບບັນຫາທີ່ວ່າ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍນັ້ນ ຖືກນຳມາຄົ້ນຄວ້າຢ່າງໃດ. ວິທີການຂອງວິທະຍາສາດແມ່ນວິທີຄົ້ນຄວ້າທີ່ສ່ອງແສງໃຫ້ເຫັນຈຸດຢືນ ແລະ ທັດສະນະຕົ້ນຕໍກ່ຽວກັບປາກົດການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບວິທີການຂອງທິດສະດີມາກ - ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ  ແລະ  ກົດໝາຍແມ່ນວັດຖຸນິຍົມສັດຈະວິພາກ ແລະ ວັດຖຸນິຍົມປະວັດສາດ.

       ໂດຍສອດຄ່ອງກັບສີ່ງທີ່ໄດ້ກ່າວມານີ້ ວິທີການຄົ້ນຄວ້າຂອງທິດສະດີມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍມີສອງລັກສະນະພຶ້ນຖານດັ່ງນີ້ :

       - ທັດສະນະວັດຖຸນິຍົມ ໝາຍຄວາມວ່າ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ຖືກນຳມາຄົ້ນຄວ້າ ບົນພຶ້ນຖານທີ່ວ່າຢູ່ໃນສັງຄົມ ຊີວິດທາງດ້ານວັດຖຸຂອງຄົນນັ້ນເປັນອັນຕົ້ນຕໍ, ວິທະຍາສາດມາກຖືວ່າ ພຶ້ນຖານເສດຖະກິດ, ສາຍພົວພັນການຜະລິດທີ່ກຳນົດ ການຄົງຕົວຂອງຊົນຊັ້ນ, ຂອງການຄຸ້ມຄອງທາງດ້ານຊົນຊັ້ນ, ການຄອບງຳທາງດ້ານຊົນຊັ້ນນັ້ນເປັນແຫຼ່ງອັນເລິກເຊິ່ງ ແຫ່ງການກຳເນີດຂອງ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ;

       - ລັກສະນະສັດຈະວິພາກ ໝາຍຄວາມວ່າ ແມ່ນການຄົ້ນຄວ້າລັດ ແລະ ກົດໝາຍຢູ່ໃນການຂະຫຍາຍ ຕົວ, ການປ່ຽນແປງ, ການພົວພັນ ແລະ ຄວາມຂັດແຍ່ງ ແລະ ອື່ນໆທີ່ເປັນຂອງລັດ ແລະ ກົດໝາຍ.

       ການນໍາໃຊ້ວິທີສັດຈະວິພາກຂອງປັດຊະຍາໃນການຄົ້ນຄວ້າທິດສະດີ ມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍຄວນຄໍານຶງເຖິງບັນຫາຕ່າງໆ ດັ່ງຕໍ່ໄປນີ້ :

       1. ດ້ານເສດຖະກິດ: ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ເປັນພາກສ່ວນທີ່ສໍາຄັນຂອງໂຄງບົນທີ່ມີສາຍ ກ່ຽວພັນສັດຈະວິພາກກັບພື້ນຖານໂຄງລ່າງໂດຍສະເພາະກັບເສດຖະກິດ, ພື້ນຖານເສດຖະກິດ ແລະ ສັງ ຄົມ.

       2. ຂົງເຂດສັງຄົມອື່ນໆ: ລັດ ແລະ ກົດໝາຍໃນຖານະເປັນພາກສ່ວນທີ່ສໍາຄັນຂອງໂຄງບົນ ມີການພົວພັນສະໜິດແໜ້ນກັບບັນດາຂະແໜງການໃນຂົງເຂດວັດທະນະທໍາ, ຊົນຊັ້ນ ແລະ ການຊັ່ງຊາກໍາລັງໃນ ການຕໍ່ສູ້ຊົນຊັ້ນ. ນອກຈາກນີ້ທິດສະດີມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ຍັງນໍາໃຊ້ບັນດາວິທີການອັນລະອຽດອື່ນໆຕື່ມອີກເຊັ່ນ:

         - ການສືບສວນທາງສັງຄົມວິທະຍາ;

         - ການຈໍາແນກ, ໄຈ້ແຍກປາກົດການ ແລະ ເຫດການ;

         - ການຫັນເປັນນາມມະທໍາ;

         - ປະຫວັດສາດ;

         - ການປຽບທຽບ ແລະ ວິທີອື່ນໆ.

        ການນໍາໃຊ້ວິທີການເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນເພື່ອໄຈ້ແຍກໂດຍສັງເຂບ, ຊອກຫາອັນລວມ, ອັນສະເພາະ, ທາດແທ້ ປະກົດການ ແລະ ມາດຕະເກນທີ່ເປັນພື້ນຖານຂອງສອງປະກົດການ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ.

 

VII. ບົດບາດ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນຂອງທິດສະດີມາກ-ເລນິນກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ

   7.1 ບົດບາດຂອງທິດສະດີມາກ-ເລນິນກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ

         ໂດຍສັງເຂບແລ້ວ ທິດສະດີມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ແມ່ນອາວຸດອັນແຫຼມຄົມ ຂອງຊົນຊັ້ນກໍາມະກອນ ແລະ ຊາວຜູ້ອອກແຮງງານອຶ່ນໃນພາລະກິດແຫ່ງການປ່ຽນແປງໃໝ່ໃນປັດຈຸບັນ. ເນື່ອງຈາກວ່າທິດສະດີ ມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ຖືເປັນວິທະຍາສາດປະຕິວັດທີ່ເລິກເຊິ່ງ ມີບົດບາດໃນການສະໜອງພື້ນຖານທາງດ້ານທິດສະດີວິທະຍາສາດປະຕິວັດ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ເຂົ້າໃຈສອງປາກົດການ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍຢ່າງຖືກຕ້ອງ.

         ທິດສະດີ ມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍແມ່ນວິທະຍາສາດທີ່ມີຄວາມໝາຍທາງດ້ານທິດສະ ດີ ແລະ ພຶດຕິກໍາທີ່ສໍາຄັນ ຊ່ວຍໃຫ້ພວກເຮົາຮູ້ບັນຫາກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍໃນຂະບວນວິວັດແຫ່ງການກໍ່ສ້າງລັດແບບໃໝ່.

         ທິດສະດີ ມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍມີບົດບາດບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນວິທີວິພາກໃຫ້ແກ່ບັນດາວິທະຍາສາດທາງດ້ານນິຕິກໍາອັນລະອຽດເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ກໍຍັງເປັນພື້ນຖານທາງດ້ານທິດສະດີໃຫ້ແກ່ການຄຸ້ມຄອງລັດ ສັງຄົມນິຍົມອີກດ້ວຍ.

         ທ່ານເລນິນໄດ້ຂຽນວ່າ ຊົນຊັ້ນແມ່ນກຸ່ມພື້ນຖານຂອງສັງຄົມ ໃນລະດັບອັນແນ່ນອນແຫ່ງການຂະຫຍາຍຕົວຂອງສັງຄົມ. ຊົນຊັ້ນແມ່ນ “ ກຸ່ມຄົນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ ທີ່ແຕກຕ່າງກັນຕາມຖານະຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ໃນລະບົບອັນແນ່ນອນທາງດ້ານປະວັດສາດ ຂອງການຜະລິດຂອງສັງຄົມອັນແນ່ນອນ ໃນປະວັດສາດ ຕາມສາຍພົວພັນຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ຕໍ່ພາຫະນະການຜະລິດ, ຕາມບົດບາດຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ໃນການຈັດຕັ້ງແຮງງານຂອງສັງຄົມ, ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງແຕກຕ່າງກັນຕາມວິທີການໄດ້ຮັບ ແລະ ຂະໜາດຂອງອັດຕາສ່ວນຄວາມຮັ່ງມີຂອງສັງຄົມ ທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າຊົມໃຊ້ ”.

    7.2 ຄວາມສໍາຄັນຂອງທິດສະດີມາກ-ເລນິນກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ

-  ການຄົ້ນຄວ້າຮໍ່າຮຽນກໍາແໜ້ນທິດສະດີມາກ-ເລນິນກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍເປັນການປັບປຸງ ແລະ   ເຫັນພ້ອມຢ່າງຕາຍໃຈນຳຫຼັກສັດຈະທຳຂອງລັດທິມາກ-ເລນິນ. ກ່ຽວກັບການສ້າງໂລກະທັດປະຕິວັດ ແລະ ການຍົກສູງຄວາມຮູ້ດ້ານທິດສະດີກ່ຽວກັບແນວທາງນະໂຍບາຍຂອງພັກ.

-  ເປັນພື້ນຖານວິທະຍາສາດ ໃນການຕໍ່ສູ້ຕ້ານຄືນບັນດາກະແສແນວຄິດທີ່ຝືນປະຕິວັດ, ຝືນຄວາມກ້າວໜ້າ, ຄວາມເປັນຈິງແຫ່ງການຄົງຕົວ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕົວຂອງ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ກໍ່ຄືຂອງສັງຄົມມະນຸດ (ພິເສດ ແມ່ນໃນເງື່ອນໄຂວິກິດການຂອງລັດທິສັງຄົມນິຍົມໃນປັດຈຸບັນ).

-  ສິ່ງນັ້ນ, ຖືກກັບຄໍາຊີ້ແຈງຂອງເລນິນ ທີ່ວ່າ: “ບັນຫາລັດເປັນບັນຫາພື້ນຖານ, ສຳຄັນ ແລະ ຮີບດ່ວນ...” ນັບທັງໃນເວລາຫົວລ້ຽວຫົວຕໍ່ ກໍຄືໃນຍາມສັນຕິພາບ, ໃນແຕ່ລະອັນບໍ່ວ່າຈະເປັນວາລະສານ, ໜັງສືພິມ, ວິທະຍຸກະຈາຍສຽງ... ກໍລ້ວນແຕ່ກ່າວເຖິງບັນຫາເສດຖະກິດ,​ການເມືອງ, ແນວຄິດ... ແລະ ລ້ວນແຕ່ພົວພັນສະໜິດແໜ້ນ ກັບບັນດາລັດ ແລະ ກົດໝາຍ, ຍາມໃດກໍປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ຕໍ່ຄຳຖາມນາໆປະການ.​

                        ສະນັ້ນຈຶ່ງເວົ້າໄດ້ວ່າ:

-  ລັດທິມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບ ລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ມີຄວາມສໍາຄັນທາງດ້ານການເມືອງ, ພຶດຕິກໍາຊ່ວຍໃຫ້ນັກປະຕິວັດມີຄວາມຮູ້, ມີທ່າທີອັນຖືກຕ້ອງຕໍ່ກັບລັດແບບໃໝ່, ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດ ແລະ ຄຸນທາດຂອງລັດເຂົ້າໃນພາລະກິດຕໍ່ສູ້ປະຕິວັດ ນໍາເອົາປະເທດຊາດກ້າວຂຶ້ນດ້ວຍບາດກ້າວອັນໜັກແໜ້ນບົນເສັ້ນທາງກໍ່ສ້າງສັງຄົມນິຍົມ;

-  ເປັນອາວຸດທີ່ສໍາຄັນໃຈກາງ ເປັນຫຼັກແຫຼ່ງ, ຄົມຄາຍ ທັງເປັນວິທະຍາສຳລັບຜູ້ທີ່ເຮັດວຽກງານຄຸ້ມຄອງລັດ, ປົກປ້ອງກົດໝາຍ, ນິຕິກຳສັງຄົມນິຍົມ, ຜູ້ທີ່ຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ເຄື່ອນໄຫວເຮັດໜ້າທີ່ວຽກງານຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານໂດຍກົງ;

-  ມີຄວາມສໍາຄັນຕໍ່ກັບວຽກງານກໍ່ສ້າງ,​ ປັບປຸງ ລັດ ແຫ່ງກົດໝາຍສັງຄົມນິຍົມ ໃນຂອງປະເທດເຮົາ.

            ສັງລວມແລ້ວ, ການຄົ້ນຄວ້າບັນຫາທິດສະດີກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍ ຍິ່ງມີຄວາມສຳຄັນ ແລະ ຈໍາເປັນສໍາລັບພະນັກງານລັດ - ຖະກອນ ແລະ ບຸກຄົນ ເພື່ອເຮັດສຳເລັດໜ້າທີ່ຂອງຕົນ. ຖ້າເຮົາມີຄວາມເຂົ້າໃຈຢ່າງເລິກເຊິງກ່ຽວກັບທິດສະດີ ມາກ-ເລນິນ ກ່ຽວກັບລັດ ແລະ ກົດໝາຍແລ້ວ ກໍຈະເປັນການປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າໃນການຍົກສູງຄວາມສາມາດ ໃນການຈັດຕັ້ງພຶດຕິກໍາຂອງພະນັກງານນໍາພາຂອງພັກ ແລະ ພະນັກງານຄຸ້ມຄອງຂອງລັດ ໃນພາລະກິດສ້າງລັດແບບໃໝ່ຢູ່ ສປປ ລາວ.